Γράμμα σ’ έναν υποψήφιο αυτόχειρα

Καλέ μου φίλε,

Οι έρευνες δείχνουν πως είσαι ηλικίας 40 – 60 ετών, έχεις οικογένεια, είσαι επιχειρηματίας ή επαγγελματίας - το ίδιο μου κάνει – ή έχασες τη δουλειά σου λίγο πριν βγείς στη σύνταξη. Θα μπορούσες να είσαι και άνεργος για πολύ καιρό. Δεν έχει σημασία.

Ήσουν άνθρωπος με αξιοπρέπεια, νοικοκύρης, στη δουλειά και στο σπίτι σου. Είχες ένα «πρόσωπο» στην κοινωνία. Έχεις παιδιά. Καταλαβαίνουν. Το ένα σπουδάζει, έχει έξοδα. Το άλλο μικρότερο μα θα ’ρθει κι η σειρά του. Κι η γυναίκα σου; Άνεργη κι αυτή ή μήπως είναι «τυχερή» και δουλεύει;

Η κρίση σ’ έχει τσακίσει, βρίσκεσαι σ’ αδιέξοδο. Οικονομικό, ψυχολογικό, συναισθηματικό. Είσαι συντετριμμένος, νιώθεις αποτυχημένος και άχρηστος να προσφέρεις – ούτε τόσο δα – στον εαυτό σου και στην οικογένειά σου. Είσαι αποφασισμένος. Δεν τα «κατάφερες» στη ζωή σου. Το μόνο που σου «αξίζει» είναι η τιμωρία. Να δώσεις τέλος σ’ αυτή τη ζωή, που σε τιμωρεί κάθε μέρα.

Άκου  τι διάβασα χθες στην εφημερίδα:

«Η τελευταία αυτοκτονία που καταγράφηκε σημειώθηκε την Πέμπτη που μας πέρασε στα Χανιά. Ένας 65χρονος επιχειρηματίας βούτηξε στο κενό, αφήνοντας πίσω του σημείωμα στο οποίο εξηγούσε τους λόγους που τον οδήγησαν στο απονενοημένο διάβημα. Οι πρώτες πληροφορίες υποστήριζαν πως τα χρέη ήταν για άλλη μια φορά η αιτία.

Δυστυχώς, η λίστα των ανθρώπων, ειδικά στην Κρήτη, που αυτοκτονούν εξαιτίας χρεών όλο και μακραίνει, ενώ για την περίπτωση της Κρήτης έχει ξεκινήσει ήδη έρευνα για κυκλώματα τοκογλυφίας έπειτα από καταγγελίες μίας από τις χήρες των αυτοχείρων επιχειρηματιών. Μόνο τον περασμένο Μάιο, τρεις επαγγελματίες έδωσαν τέλος στη ζωή τους, χωρίς κανένας από τους οικείους τους να γνωρίζει το οικονομικό αδιέξοδο που αντιμετώπιζαν, πόσο μάλλον τη δραματική έξοδο που είχαν αποφασίσει.

Τα τοπικά ΜΜΕ της Κρήτης κάνουν λόγο για τουλάχιστον 25 αυτοκτονίες τους τελευταίους 16 μήνες, οι οποίες αφορούσαν επιχειρηματίες και χρέη, ενώ από τον Μάρτιο του 2009 έως τον Νοέμβριο του 2009 είχαν καταγραφεί άλλες 8 αυτοκτονίες μόνο στην Κρήτη και άλλες 11 σε όλη την Ελλάδα.

Ενδεικτική της απελπισίας των ανθρώπων που επιλέγουν την αυτοκτονία είναι η εξήγηση που έδωσε ένας 40χρονος παραλίγο αυτόχειρας, που σώθηκε την τελευταία στιγμή, στους αστυνομικούς: ντρεπόταν να αντικρίσει τον σπιτονοικοκύρη του, στον οποίο χρωστούσε ενοίκια και δεν μπορούσε να κρύβεται άλλο!»

Καλέ μου φίλε,

μέρα με τη μέρα αυξάνονται οι άνεργοι, οι χρεωμένοι αλλά και οι ανασφαλείς. Ακόμα κι  αυτοί που έχουν μια δουλειά, που έκαναν και συνεχίζουν να κάνουν «παραχωρήσεις» στο αφεντικό, βλέπουν το διπλανό τους που ξαφνικά μετά από πολλά χρόνια μένει άνεργος και τρέμουν μήπως βρεθούν στη θέση του!

Η ανασφάλεια αυτή δεν είναι μόνο προσωπική. Γίνεται οικογενειακή. Μετατρέπεται σε εκνευρισμό, «κλείσιμο στον εαυτό σου», σε αλκοολισμό, σε κατάθλιψη. Πολλές φορές μετατρέπεται σε βία που εκδηλώνεται προς τα άλλα μέλη της οικογένειας.

Τα ξέρεις και συ αυτά. Λίγο πολύ τά ’χεις κάνει κι εσύ. Και δεν νιώθεις περήφανος γι αυτό, το ξέρω. Άκου κάτι ακόμα που διάβασα χθές:

«Η πιο πρόσφατη σχετική έρευνα, δημοσιευμένη στις 9 Ιουλίου 2011 στο ιατρικό επιστημονικό περιοδικό "The Lancet", από τον David Stuckler, προέρχεται από το Πανεπιστήμιο του Cambridge και εξετάζει τις πανευρωπαϊκές συνέπειες της οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε το 2008 στην υγεία και συγκεκριμένα στη θνησιμότητα από αυτοκτονίες και τροχαία ατυχήματα σε σχέση με την αύξηση της ανεργίας (*).

Η έρευνα αυτή είναι ουσιαστικά μια επαλήθευση παλιότερης έρευνας, κατά την οποία οι συγγραφείς της David Stuckler, Sanjay Basu, Marc Suhrke, Adam Coutts και Martin Mc Kee εξέταζαν τη θνησιμότητα σε 26 ευρωπαϊκές χώρες κατά τη διάρκεια οικονομικών κρίσεων σε περίοδο 30 ετών.

Σε εκείνη είχαν διαπιστώσει πως η αύξηση της ανεργίας επηρεάζει και αυξάνει τις αυτοκτονίες στις ηλικίες κάτω των 65 ετών και μειώνει τα τροχαία ατυχήματα, μια και εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων δεν χρησιμοποιούνται τα οχήματα τόσο πολύ σε περιόδους κρίσης.

Η νέα μελέτη έδειξε πως έπειτα από μια δεκαετία μείωσης των αυτοκτονιών σε όλη την Ευρώπη, οι αυτοκτονίες από το 2007-2009 αυξήθηκαν πανευρωπαϊκά, με την Ελλάδα και την Ιρλανδία να βγαίνουν πρώτες, με ποσοστό αύξησης 17% και 13% αντίστοιχα.

Τα ευρήματα φανερώνουν όχι μόνο ότι την επαλήθευση της σύνδεσης μεταξύ αυτοκτονιών και αύξησης της ανεργίας αλλά και την ταχύτητα με την οποία η οικονομική κρίση ακουμπά τις κοινωνίες που βάλλονται.

Σε δηλώσεις του στη βρετανική εφημερίδα "Independent", ένας από τους συγγραφείς της έρευνας, ο λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge David Stuckler τόνισε πως

 "οι άνθρωποι είναι η πραγματική τραγωδία μια οικονομικής κρίσης. Έτσι μας αποκαρδιώνει το ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν μόνο αποτύχει να επενδύσουν σε προγράμματα που προστατεύουν τους ανθρώπους, αλλά έχουν κάνει στην πραγματικότητα ακριβώς το αντίθετο. Αυτό ήταν το πρότυπο για τρεις και πλέον δεκαετίες και όπως φαίνεται ακόμα να μάθουμε το μάθημά μας".»

Ξέρεις, αυτό που σκέφτεσαι να κάνεις, το έκαναν κι άλλοι. Πολλοί. Δυο συνάνθρωποί μας δίνουν τέλος στη ζωή τους κάθε μέρα. Ίσως το νούμερο αυτό δεν είναι «ικανοποιητικό» για ν’ ασχοληθούν οι «αρμόδιες» υπηρεσίες.

Μου θυμίζει την παλιά πρακτική του κράτους στην τοποθέτηση φαναριών στους δρόμους ή ανισόπεδων διαβάσεων στις γραμμές των τρένων. Έπρεπε να κυλήσει στην άσφαλτο το ζεστό αίμα κάποιου αριθμού «άτυχων» συνανθρώπων μας, για να πράξουν «τα δέοντα» οι «αρμόδιες» υπηρεσίες.

Εξάλλου να μη μας διαφεύγει – ούτε εμένα ούτε κι εσένα - πως το έθνος ζει στιγμές… ευφορίας και πανηγυρισμών, μετά τη… νίκη του πρωθυπουργού μας στας Ευρώπας!

Τι σου λέω τώρα εσένα, φίλε,  για έρευνες και νούμερα. Εσύ είσαι αλλού… σκέφτεσαι τον τοκογλύφο που σου τηλεφωνεί συνεχώς και απειλεί εσένα και την οικογένειά σου. Κι εδώ νιώθεις μόνος κι απροστάτευτος. Κι έχεις δίκιο.

Οι διωκτικές αρχές μας είναι πολύ απασχολημένες με τη διατήρηση της έννομης τάξης έναντι των «ταραξιών» διαδηλωτών και δεν έχουν το χρόνο για ν’ ασχοληθούν λίγο σοβαρά με τους κάθε λογής νταβατζήδες, εκβιαστές και τοκογλύφους που δρουν ανενόχλητοι και πίνουν στην κυριολεξία το αίμα των απελπισμένων – και το δικό σου - που πέφτουν στα δίχτυα τους.

Όπως εσύ, κι αύριο ίσως εγώ, ο διπλανός μας ή ο γείτονας!

Καλέ μου φίλε,

Μέχρι πριν λίγο καιρό ήταν οι τράπεζες που έβαζαν μπρος στα μούτρα σου κάθε λογής δάνειο και «παροχή διευκόλυνσης». Κι όταν αυτές έκλεισαν την κάνουλα, τα παράσιτα-τοκογλύφοι που πάντα υπήρχαν – έξω και δίπλα από αυτές - πήραν τη θέση τους απροκάλυπτα. Ποιος τους ενοχλεί;

Οι οικονομικοί δείκτες είναι οι μόνοι που τους ενδιαφέρουν. Λες κι εκεί τα καταφέρνουν προς όφελος του λαού… τρομάρα τους!

Μην είσαι αφελής καλέ μου φίλε – εγώ δεν είμαι - και μην περιμένεις ν’ ασχοληθεί κανείς σοβαρά και με διάθεση αντιμετώπισης, με το πρόβλημά σου. Το κοινωνικό σύστημα στο οποίο ζούμε κι δυο, έχει στο επίκεντρό του τα κέρδη των κεφαλαιοκρατών. Μη σου κάνει εντύπωση η έκφραση. Έτσι είναι. Δε λέγεται αλλιώς. Δεν έχουμε λόγο να κρυβόμαστε. Μεταξύ μας, να μιλάμε καθαρά.

Η μόνη έγνοια του (συστήματος) είναι πως αυτά θα διασφαλιστούν και θ’ αυγατίσουν. Πολτοποιώντας τον ανθρώπινο παράγοντα – εμένα, εσένα - με κάθε τρόπο και χωρίς καμία αναστολή. Εμείς δεν είμαστε μετρήσιμα μεγέθη. Και για τη δουλειά αυτή έχουν ανθρώπους που ξέρουν να την κάνουν καλά.

Τι είπες φίλε; Ο άνθρωπος, τι ρόλο παίζει ο άνθρωπος;

Ο άνθρωπος, φίλε, είναι ένα γρανάζι στη μηχανή αυτού του συστήματος. Και δε γνωρίζει πόση  δύναμη του δίνει η θέση του μέσα στη «μηχανή». Ένα τόσο δα μικρό γραναζάκι, αλλά έτσι και σπάσει…  Αν μπορούσαμε όλοι μαζί να καταλάβουμε τη δύναμή μας φίλε, θα μπορούσαμε ν’ αλλάξουμε αυτό το σύστημα. Όχι «βελτιώσεις», μισές δουλειές και «μερεμέτια», να το αλλάξουμε.   

Αντί λοιπόν να σπάμε τα μούτρα μας στον τοίχο που βάζουν μπροστά μας, ας σπάσει ο καθένας μας τα προσωπικά του αδιέξοδα. Είδες; Είπα μας. Όλοι είμαστε σε δύσκολη θέση. Ας κοιτάξουμε ο ένας τον άλλον στα μάτια κι ας αντλήσουμε δύναμη μέσα από την απογοήτευση και την απελπισία. Ας δώσουμε μια με τα πόδια μας στο βυθό κι ας βγούμε στην επιφάνεια. Ν’ αναπνεύσουμε!

Ας συναντηθούμε στο δρόμο, φίλε, στην πλατεία. Στην απεργία ή στη διαδήλωση. Ας διακρίνουμε επιτέλους ποιος μας κοροϊδεύει και ποιος είναι με το μέρος μας.

Να πάρουμε κι άλλους μαζί μας, να γίνουμε πολλοί. Και τότε θα μπορέσουμε να «στρέψουμε» το περίστροφο που μας προσφέρουν, κατά πάνω τους. Θα μπορέσουμε να βγάλουμε τη θηλιά που βάζουν στο λαιμό μας και στη θέση της να μπει ο δικός τους λαιμός.

Η αυτοκτονία φίλε, είναι ο «εύκολος» δρόμος αλλά  οδηγεί σε στενωπό, σε αδιέξοδο.

Ο δρόμος του αγώνα, φίλε, είναι ο πιο δύσκολος, μα οδηγεί σε λεωφόρους…